Beynimiz Gerçekliği Nasıl Algılıyor?

Beynimiz, yaşadığımız dünyayı ve çevremizde olan olayları duyularımızdan gelen veriler sayesinde işlemektedir. Fakat bu veri işleme süreci görünüldüğü kadar basit değildir. Çevremizden bize gelen duyma hissetme görme gibi olaylar beynimizin bize bir yorumudur. Peki asıl soru, “İnsanlar bu gerçekliği nasıl algılıyor?” ve “Beyin bu süreçte nasıl çalışıyor?” sorusudur. Yazının devamında bu sorular cevaplayacağız.


Duyularımız Beyne Nasıl Veri Gönderir?

Beyne gelen veriler temel olarak işitme, dokunma, tatma, koku alma, görme organları sayesinde algılanır. Çevreden gelen her bilgi insan duyuları sayesinde beyne gönderilir.

• Görme organımız olan göz, ışığı algılayarak bu ışık sinyallerini beyne gönderir ve beyinde bu Veriler görüntüye dönüşür.
• Kulaklarımız işitme duygusundan sorumlu olmakla beraber hava titreşimlerini algılayarak beyine gönderir ve beyin bunların ses olarak yorumlamasını sağlar
• Cildinize gelen her türlü sıcaklık basınç ağrı veya sinir iletileri gibi hisler dokunma duyumuz sayesinde beyine iletilir
• Burnumuz ve dilimiz kimyasal maddeleri algılayarak bunları beyinde yorumlatır ve bize koku ve tat olarak geri döner.

Fakat insan duyuları da bazen yanılabilir örnek vermek gerekirse optik illüzyonlar insan gözünün gördüğü her şeyin her zaman doğru olmadığını kanıtlar niteliktedir.

Beyin Algıyı Nasıl Yorumlar?

Duyularımız sayesinde toplanan bilgileri düzenleyip anlamlı bir bütün haline getiren beyin, bu aktiviteleri yaparken hayatımızdan beklentilerimiz, geçmişte yaşadığımız olaylar, çevresel faktörler gibi etkenler yüzünden verileri yorumlama biçimi değişebilir.
Öte yandan her şeyi algılamamız bilinçli olarak gerçekleşmez, sürekli yaptığımız ve bizim için sıradanlaşmış olaylar beyin tarafından otomatik olarak algılanabilir. Örneğin bir yazıyı okurken kelimenin tamamını görmeden sadece başını görsek bile beynimiz otomatik olarak bu kelimenin sonunu tamamlayabilir. Beynimizin bu özelliği bu olayı artık otomatik bir hale getirmesine kaynaklıdır.

Gerçeklik Algımız Nasıl Değişebilir?

Beyin, çevresinden gelen verileri bazen hatalı bir şekilde yorumlayabilir. Bu durumun birkaç sebebi olabilir:

• Psikolojik faktörler: İnançlarımız duygularımız ve beklentilerimiz duyduğumuz veya gördüğümüz şeyleri anlama konusunda yanıltıcı olabilir. Korktuğumuz zaman karanlıkta gözüken bir bölgeyi tehlikeli bir cisim veya varlık olarak algılamamız buna örnek olarak verilebilir.

• Bilinç ve Dikkat: Yoğun bir işle uğraşırken etrafımızda oluşabilen değişiklikleri ve detayları fark etmeyebilirsiniz. Bu durum çevremizi yanlış bir şekilde algılamamıza ve beynimizin bunu yanlış bir şekilde yorumlanmasına sebep olabilir.

Algımızı Geliştirmek Mümkün mü?

Gerçeklik algımızı değiştirmek ve doğru bir şekilde düzene sokmak, birkaç basit yöntemle kolayca düzelebilir ve geliştirilebilir.

• Dikkatimizi Arttırmak: Sosyal çevrenizi ve etrafınızda olan biten olayları dikkatli bir şekilde incelerseniz, yanlış bir şekilde algıladığınız düşüncelerinizi azaltabilir ve daha saf ve akıcı bir algı düzeyine ulaşabilirsiniz.
• Farklı Bakış Açıları Denemek: Yaşanan olaylara farklı kişilerin perspektifinden bakmak algınızı bir hayli genişletebilir.
• Zihinsel Egzersizler Yapmak: Satranç oynamak, yeni bir yabancı dil öğrenmek, düzenli olarak film izlemek ve benzeri aktivitelerle uğraşmak beynimizin daha keskin olmasını ve beynimizin algılarının daha açık olmasını sağlar.

Gerçeklik algımızın nasıl çalıştığını anlamak ve öğrenmek, bu algı düzeyimizin nasıl artırılabileceği üzerine çalışmak, İnsanın kendi farkındalığını arttırmada büyük rol oynar. Bu sebeple bu yazıda bahsedilenler büyük bir ciddiyetle okunmalı ve hayatımızın bir parçası haline getirilmelidir.