Uykusuzluk Neden Olur?
Uykusuzluğun nedeni, duruma ve kişiye göre değişkenlik gösterebilir. Bazı durumlarda uykusuzluk fiziksel sağlığın bozulması gibi etkenlerden dolayı ortaya çıkabilirken bazı durumlarda ise psikolojik sağlığın bozulmasından dolayı meydana gelebiliyor. Uykusuzluğun başlıca nedenleri şunlardır:
Uyku İçin Uygun Bir Ortamın Olmaması
Uyku zamanı, insan beyni başta olmak üzere vücuttaki tüm organların dinleneceği kıymetli bir zaman dilimidir. Uyku zamanında uykuya hızlı ve kolay bir şekilde dalabilmek ve derin bir uyku aşamasına geçerek yeterince dinlenmek için uyumaya uygun bir ortam oluşturulması gerekir.
Uyku için uygun bir ortam oluşturmak için dikkat edilmesi gereken ilk şey, ortamın sıcaklığıdır. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre derin bir uyku çekilebilmesi için ideal hava sıcaklığı 16 – 19 derece aralığında olmalıdır. Bu sıcaklık değeri kulağa biraz soğuk gibi gelse de aslında uykuya hızlı bir şekilde dalmaya ve deliksiz bir şekilde uyumaya yardımcı olacaktır.
İdeal bir uyku ortamı oluşturmak için dikkat edilmesi gereken bir diğer şey de ortamın sessiz olmasıdır. Sesler, insan beyni için en önemli ve dikkate değer olan uyaranlardan biridir. Bu yüzden sesli bir ortamda uykuya dalmak ya da derin bir uyku çekmek oldukça zor hale gelir. Uyurken ortamın sessiz olması için camı kapatmak gibi çeşitli eylemlerde bulunarak ideal uyku ortamını yaratabilirsiniz.
İdeal bir uyku ortamı oluşturmak için dikkat edilmesi gereken son şey, ışıktır. Işık, insan beyni için önemli uyaranlardan bir tanesidir. Buna ek olarak ışık, uykuya dalma gibi uyku döngüsüne ilişkin eylemleri düzenleyen melatonin hormonunun salgılanmasına engel olabilir. Uyuyacağınız ortamın hem doğal hem yapay ışıklardan uzak olmasına dikkat etmeniz gerekir.
Mavi Işığa Çok Fazla Maruz Kalmak
Günümüzde teknoloji ve ekranlarla iç içe yaşamak neredeyse her birey için kaçınılmaz bir durum haline gelmiştir. Bu durumun en kötü etkilerinden bir tanesi mavi ışık maruza kalmaktan dolayı uyku döngülerinin bozulmasıdır. Mavi ışık, telefon ve televizyon ekranı gibi ekranlar aracılığı ile maruz kaldığınız bir ışık çeşididir ve melatonin hormonunun salgılanma düzeyini olumsuz yönde etkiler. Bu olumsuz etki uykuya dalamamanıza ya da bölük pörçük uykular çekmenize yol açabilir. Özellikle de gece geç saatlerde ekranlara bakmak ve mavi ışığa maruz kalmak uyku kalitenizi büyük oranda düşüren bir durumdur.
Magnezyum Eksikliği
Magnezyum, beyin sağlığı için en önemli maddelerden bir tanesidir. Magnezyum eksikliği yaşamak beyin fonksiyonlarının bozulmasına yol açabilir. Magnezyum eksikliğinden dolayı ortaya çıkan beyin fonksiyon bozukluklarının arasında uykuya dalamama ve uykusuz kalma gibi problemler de bulunur. Bu yüzden uyku konusunda problem yaşıyorsanız yaşadığınız problemin sebebi magnezyum eksikliği olabilir.
Hormonal Durumlar
Hormon dalgalanmaları, insan vücudunu birçok farklı açıdan etkiler ve bu etkiler arasında uyku problemi de bulunur. Özellikle de gebelik dönemi gibi hormonal dalgalanmaların çok yoğun olduğu dönemlerde melatonin hormonunun salgılanma düzeyi anormal hale gelebilir ve uyku konusunda problemler yaşanabilir. Buna ek olarak cushing sendromu gibi hormon dengesini bozan bazı hastalıklar da hormonal dalgalanmalara ve dolayısıyla uyku problemlerine yol açabilir.
Psikolojik Etkenler
Psikolojik etkenler zaman zaman sadece ruh sağlığını değil fiziksel sağlığı da tehlikeye atabilir. Psikolojik açıdan sağlıklı olmayan bir bireyin hormonal dengesi ve beyin fonksiyonları gibi genel sağlık durumuna ilişkin birçok şey olumsuz etkilenebilir. Bu olumsuz etkiler sonucunda bireyin uykuya dalamaması ve uykusuz kalması gibi durumlar söz konusu olabiliyor. Özellikle de bireyin yaşadığı psikolojik durum stres hormonlarının çok fazla salgılanmasına yol açarsa uykusuzluk kaçınılmaz hale gelebilir. Bu durumun sebebi çok yüksek seviyede stres hormonlarının salgılanmasının insan vücudunun dinlenmeye geçmesine engel olmasıdır.
Hamilelikte Uykusuzluk Neden Olur?
Hamilelikte uykusuzluk probleminin yaşanmasının birden fazla sebebi bulunur. Hamilelikte uykusuzluğun ilk ve en önemli nedenlerinden bir tanesi anne adayının yaşadığı fiziksel değişikliklerdir. Bu fiziksel değişiklikler anne adayının uyumak için rahat bir pozisyon bulamaması, sık sık tuvalete gitme ihtiyacı hissettiği için derin uykuya geçememesi ya da diyaframındaki baskı yüzünden derin nefesler alamayarak uykuya dalma konusunda sorun yaşaması gibi şeylerdir. Buna ek olarak hamilelikte uykusuzluk hormon dengesinin bozulmasından dolayı da meydana gelebilir.
Kansızlık Uykusuzluk Yapar Mı?
Kansızlığın uykusuzluk yapması söz konusu olabilir. Halk arasında kansızlık olarak bilinen durum, demir eksikliğidir. Demir eksikliği çarpıntı, sürekli olarak yorgun hissetme ve nefes darlığı gibi birçok olumsuz semptoma yol açabilir. Bu semptomlar dolaylı bir şekilde uyku düzenini bozabilir ve uykusuzluk probleminin yaşanmasına sebep olabilir.
Uykusuzluk Anksiyete Yapar Mı?
Uykusuzluk hem dolaylı hem doğrudan bir şekilde anksiyeteye yol açabilir. Bazı durumlarda uyusuzluk anksiyetenin sebebiyken bazı durumlarda ise sonucu olarak ortaya çıkabilir. Uykusuzluk yaşayan bir birey, yaşadığı durumun rahatsız edici etkileri ile birlikte tüm gece boyunca aşırı düşünmeye başlayabilir ve anksiyete bozukluğu yaşayabilir. Buna ek olarak uykusuzluğun fiziksel sağlık üzerindeki olumsuz etkileri de anksiyete ataklarının yaşanmasına yol açabilir.
Uykusuzluk Nasıl Geçer?
Uykusuzluğun nasıl geçeceğini anlamak için öncelikle durumu ve bu durumun altında yatan sebepleri analiz etmek gerekiyor. Her insan zaman zaman uykuya dalma konusunda sıkıntı yaşayabilir ve bu durum bazen herhangi bir fiziksel ya da psikolojik sağlığa işaret etmez. Ancak uykusuzluk problemi sürekli olarak yaşanan ve bireyin hayat kalitesini etkileyen bir durum haline geliyorsa duruma müdahale etmek gerekir.
Uykusuzluktan kurtulmak için ilk etapta sağlıklı bir şekilde beslenmek ve yeterli egzersiz yapmak gibi hayat tarzı değişiklikleri yapabilirsiniz. Bu değişikliklere rağmen uyku düzeniniz iyileşmiyorsa kendinizi ölçerek durumun psikolojik mi yoksa fiziksel kaynaklı mı olduğuna dikkat edebilirsiniz.
Uykusuzluk probleminizin altında yatan neden psikolojikse bir psikologdan uzman desteği almanız gerekir. Buna ek olarak psikolojinizi daha sağlam tutmak için sevdiğiniz insanlarla vakit geçirmek ve kişisel gelişime vakit ayırmak gibi şeyleri de dikkate alabilirsiniz. Uykusuzluk probleminizin altında yatan neden fiziksel bir nedense doktora danışmanız gerekir. Bir dahiliye doktoruna danışarak kan değerleriniz gibi değerlere baktırabilir ve doktorunuzun önerileri doğrultusunda uykusuzluk probleminizin çözülmesine yardımcı olacak diğer bölümlere yönlendirilebilirsiniz.
Gece Ateş Basması ve Uykusuzluk Neden Olur?
Gece ateş basması ve uykusuzluk hem dış etkenlerden hem bireyin sağlık durumu ile ilgili etkenlerden kaynaklanabilir. Özellikle de havanın çok sıcak olduğu yaz gecelerinde gece ateş basması ve uykusuzluk, herhangi bir sağlık problemi bulunmayan bireylerin bile yaşayabilecekleri bir durumdur. Ancak oda sıcaklığı ideal seviyelerde olmasına rağmen gece ateş basması ve uykusuzluk ile karşı karşıya kalmak bireyin hormonal bir problemi olduğunu gösterebilir. Özellikle de menopoz dönemi gibi standart hormonal seviyelerin değiştiği dönemlerde gece ateş basması ve uykusuzluk görülebilir. Bu problemlerle karşı karşıya kaldığınız zaman vakit kaybetmeden bir doktora danışmanız ve durumu kontrol altına almanız gerekir. Aksi taktirde gece ateş basması ve uykusuzluk yaşamaktan dolayı hem fiziksel sağlığınız hem psikolojik sağlığınız olumsuz yönde etkilenebilir.
