Ruh sağlığı farkındalık ayı ilan edilen ve dünya genelinde bu şekilde anılan mayıs ayına gelmişken intihar konusuna da değinmek ve bu konuyu yalnızca kendiniz değil çevremizdekiler üzerinden de ele almak gerekiyor. Depresyon gibi birçok psikolojik problem intihar düşüncelerine ve eğilimine sebep olabiliyor. Gelin, intihar riskine ve çevrenizdekilerin yardıma ihtiyacı olduğunu nasıl anlayabileceğiniz gibi birçok önemli konuya birlikte göz atalım.
Depresyon İntihar İlişkisi Nedir?
Depresyon ve intihar arasında göz ardı edilemeyecek kadar büyük bir ilişki bulunmaktadır. Yapılan çalışmalar özellikle de yinelenen depresyon yaşayan bireylerin yaklaşık olarak %15’nin intihar ederek hayatlarını kaybettiklerini göstermiştir. Elbette ki her intiharın sebebi depresyon değildir ama depresyon, intihar vakalarında çok sık görülen bir sebep ve tetikleyicidir. Ağır depresyonun intihar düşüncelerine yol açması ve kontrol altına alınamadığı durumlarda intihar girişimlerine sebep olması neredeyse kaçınılmazdır. Bu yüzden depresyonu bireyin yalnızca melankolik ruh haline sahip olduğu önemsiz bir problem gibi görmemek gerekir.
İntihar Nasıl Anlaşılır?
İntiharın nasıl anlaşılabileceğini anlamak için intihar eğilimine işaret eden belirtiler hakkında bilgi sahibi olmak gerekir. Ne yazık ki intiharlar genellikle sanıldığı gibi sessiz ve ani bir şekilde meydana gelmez. İntihar eden bireyler genellikle kendilerine zarar vermeden önce yardım çığlıkları niteliği taşıyan bazı davranışlar sergilerler. Bu yüzden intihar eğilimine işaret eden durumlar hakkında bilgi sahibi olmak gerekir. İntihar eğilimine işaret eden bazı durumlar şu şekildedir:Yeme Alışkanlıklarının Değişmesi
İntihara sebep olabilen psikolojik sağlık problemlerinde somut davranışlarda da belirgin bir bozulma görülür. Bu bozulmalardan bir tanesi yeme alışkanlıklarının değişmesidir. İntihar eğilimine sahip olan bireylerde duygusal yeme atakları ya da depresyona bağlı olarak iştah kesilmesi gibi yeme bozuklukları görülebilir.Çevreden Uzaklaşmak
Depresyon gibi intihar eğilimine sebep olabilen psikolojik sağlık problemlerinin çoğunda sosyal izolasyon yani çevreden uzaklaşma görülür. Amerikan Psikiyatri Birliği’ne göre depresyona bağlı olarak meydana gelen çevreden uzaklaşma davranışı, intihara işaret edebilen önemli uyarı belirtilerinden bir tanesidir.
İntihar eğilimi olan kişilerin çevreden uzaklaşarak yalnızlaşmalarının birkaç sebebi bulunabilir. İlk sebep bireyin yaşadığı psikolojik problemlerden, olumsuz düşüncelerinden ve duygularından dolayı sosyalleşecek enerjiyi ve ruh halini bulamamasıdır. Bir diğer sebep de özellikle de intihara çok fazla eğilimi olan bireylerin eylemlerini gerçekleştirdikten sonra çevrelerindeki bireyleri üzmemeye yönelik düşünceleridir. Bazı vakalarda bireylerin intihar etmeden önce aile üyeleri ile bağlarını koparması ve partnerlerinden ayrılması gibi davranışlar bile görülmüştür.
Umudu Kaybetmek
Umut, bireylerin psikolojik sağlıklarının bozulmaması için en önemli duygulardan bir tanesidir. Umut eden bireyler olumsuz duygu ve durumlar karşısında bile bunların geçici olabileceğinin farkına varabilirler. Ancak intihar düşüncelerine sahip olan bireylerin psikolojik durumları ne yazık ki umutlarını kaybetmelerine sebep olabilir.
Özellikle de gelecek kaygısı gibi problemlerle boğuşmaktan dolayı intihar eğilimine sahip olan bireyler büyük bir umutsuzluğa kapılabilirler. Çevrenizdeki birinin geleceğe dair sürekli olarak umutsuz konuşması, sessiz bir yardım çığlığı olabilir ve o kişinin intihar eğilimi olduğunu gösterebilir.
Uyku Düzeninin Bozulması
Ciddi psikolojik sağlık problemlerinde görülebilen önemli belirtilerden bir tanesi uyku düzeninin bozulmasıdır. Özellikle de intihar eğilimine sebep olabilen psikolojik problemlerde uyku düzeninin bozulması sorunların hem sebebi hem sonucu olarak ortaya çıkabilir. Uykusuzluk ya da aşırı uyuma problemi, psikolojik sağlamlığın bittiğine ve intihar eğilimine işaret edebilir. Bu yüzden çevrenizde bulunan ve ağır uyku problemleri yaşayan yakınlarınızı kontrol etmeniz faydalı olabilir.
İntihar Önlenebilir Mi?
İntihar önlenebilir. İntiharlar genellikle sebepsiz bir şekilde meydana gelmez ve bu durumun en büyük kanıtı insanın evrimsel, fizyolojik ve psikolojik açıdan hayatta kalma isteğine sahip olan bir canlı olmasıdır. Bu yüzden intiharların sebepsiz olduğunu ve önlenemeyecek bir durum olduğunu söylemek oldukça mantıksız bir hareket olacaktır. İntihara genellikle depresyon, psikotik bozukluklar ve bağımlılıklar gibi problemler sebep olur. Buna ek olarak sosyal dışlanma, destek görememe ve zorbalığa uğrama gibi durumlar da intihar için tetikleyici olabilir.
İntihar için tetikleyici olabilecek yanlış davranışları ortadan kaldırmak, psikolojik problemler için uzman desteği sunmak ve sosyal destek sunmak intiharların önlenmesine yardımcı olabilir. Ancak intihar sonucunda yakınlarını kaybeden bireyler için değinilmesi gereken başka bir konu da bulunuyor. Ne yazık ki her intihar önlenemeyebilir. Maskelenmiş depresyon gibi bireylerin intihar eğilimlerini ve psikolojik sorunlarını belli etmelerine engel olan durumlar söz konusu olduğu zaman intihar eğilimini fark etmek ve yardım etmek için harekete geçmek mümkün olmayabilir.
