Dollar 544956 1280

Dolar Neden Yükseliyor? Ekonomik Gerçekler ve Merak Edilenler

Dolar kurundaki sürekli artış, ülkemiz ekonomisini oldukça yakından ilgilendiren ve insanların yaşamını direkt olarak etki eden önemli gelişmelerdendir. Peki, dolar neden yükseliyor? Bu soruya cevap vermek için sadece “arz-talep” ilişkisini kullanmamamız gerekmektedir. Dolar kurunu etkileyen unsurlara daha detaylıca bakalım.

1. Dolar Kurunu Neler Etkiler?

Dolar/TL kuru, iç ve dış faktörlere bağlı olmak üzere çok değişkenlik gösteren bir yapıya sahiptir. Bu faktörler arasında şunlar bulunmaktadır:

  • Faiz oranları (özellikle ABD Merkez Bankası - FED'in faiz kararları),
  • Enflasyon beklentileri ve enflasyon oranları,
  • Jeopolitik gelişmeler ve siyasi gelişmeler,
  • Cari açık ve dış borçlar,
  • Yatırımcı güveni ve risk algısı yer alır.
Mesela FED faiz artırdığı zaman, doları çok daha önemli hale getirerek gelişmekte olan ülkelerin ulusal paralarının değer olarak düşmesine sebep olur.

2. Türkiye'de Dolar Neden Yükseliyor?

Türkiye içerisinde dolar kurunun yükselmesinin arkasında hem dış ekonomik gelişmeler hem de içsel yapısal sorunlar bulunmaktadır. Bunlar arasında özellikle;

Türkiye'de dolar kurundaki yükselişin arkasında hem içsel yapısal sorunlar hem de dış ekonomik gelişmeler bulunur. Özellikle:

  • Düşük faiz politikası,
  • Yüksek enflasyon,
  • Yabancı yatırımcıların Türkiye’den çekilmesi,
  • Döviz rezervlerinin azalması gibi unsurlar TL’nin değerini baskılamaktadır.
Ayrıyeten, ekonomik ve siyasal anlamda belirsizliklerin bulunduğu dönemlerde insanların direkt olarak dövize yönelmesi “dolarizasyon” sürecini artırır ve kur üzerine artı bir baskı oluşturur.

3. Dolar Yükseldiğinde Ne Olur?

Dolar kurunda oluşan artışlar, zincirleme etkisi yaratarak birçok alanda etkiler yaratmaktadır:

  • Akaryakıt fiyatları yükselir → Lojistik ve ulaşım maliyetleri artar.
  • İthal ürünlerin fiyatı artar → Otomobil, elektronik, ilaç gibi ürünlerde zamlar yaşanmaya başlar.
  • Borçlanma maliyeti artar → Dövizle borçlanan şirketler daha fazla ödeme yapmak zorunda kalır.
  • Enflasyon hızlanır → Temel ihtiyaçların ve gıda gibi ürünlerin fiyatları yükselir.
Yaşanan bu gelişmelerin tamamı halkın alım gücünü azaltırken ülke ekonomisinin istikrarını da tehlike altına sokar.

4. Dolar Neden Her Gün Artıyor?

Son yıllarda ülkemizde sürekli duyduğumuz "dolar neden her gün artıyor?" sorusu gündemde. Bu durumun arkasındaki temel olaylar ise şu şekildedir:

  • Piyasalarda yaşanan güven eksikliği,
  • Yatırımcının Türk Lirası yerine güvenli limanlara yönelmesi (altın, dolar, Euro vb.),
  • Döviz talebinin artması yer almaktadır.
Bir diğer unsur da beklenti yönetiminin bu noktada kritik bir rol oynamasıdır. Eğer insanlar doların yükselebileceğine inanırsa, yalnızca bu düşünce yapısı bile dolar kuru üzerinde oldukça büyük etkilere sahip olabilir.

Dolar Yükselmeye Devam Edecek mi?

Doların ülkemiz içerisindeki geleceği, çok büyük ölçüde küresel çaptaki finansal gelişmelere, yatırımcıların piyasaya duyduğu güvene ve ekonomi politikalarının bu olaylar üzerindeki tutarlılığına bağlıdır. Kalıcı ve sağlam bir istikrar sağlamak için insanlara güven veren ekonomik reformlar ve bağımsız kurumların uygulayacağı politikaların varlığı şarttır.