Kış depresyonu, mevsimsel depresyon olarak da bilinir. Mevsimsel bir duygu durum bozukluğu olan kış depresyonunun hem fiziksel hem psikolojik bazı nedenleri bulunur. Kış depresyonuna sahip olan bireyler soğuk havalarda ümitsizlik, aşırı ya da çok az yemek yeme, sebepsiz yorgunluk ve uyku problemleri gibi semptomlarla karşı karşıya kalabilirler. Genellikle sonbahar aylarında başlayan kış depresyonu kış sonuna ya da yaz mevsimine kadar devam edebilir. Buna ek olarak bazı durumlarda kış depresyonu kronik depresyona dönüp çok tehlikeli bir hale de gelebilir.
Kış Depresyonunun Nedenleri Nelerdir?
Kış depresyonunun nedenleri başlıca şu şekilde sıralanabilir:
Melatonin Hormonunun Fazla Salgılanması
Melatonin hormonu genellikle karanlıkta yoğun bir şekilde salgılanır. Kış aylarında hava genellikle kapalıdır ve bireyler karanlığa maruz kalabilirler. Karanlığa maruz kalmak melatonin hormonunun fazla salgılanmasına yol açabilir. Uyku hormonu olarak da bilinen melatonin hormonu, bireyin yorgun ve uykusu varmış gibi hissetmesine yol açar. Bu yüzden kış aylarında gerçekleşen fazla melatonin salgılanması kış depresyonunu tetikleyebilir.
Güneş Işığından Uzak Kalınması
Güneş ışığı ile ölçülü bir biçimde temas etmek D vitamini üretimi gibi birçok şey için gereklidir. D vitamini eksikliği dolaylı bir şekilde serotonin hormonunun az salgılanmasına sebep olabilir. Mutluluk hormonu olarak da bilinen serotonin hormonunun az salgılanması, bireyin depresif hissetmesine ve olumsuz düşüncelere sahip olmasına yol açabilir. Depresif hissetmek ve olumsuz düşüncelerle boğuşmak da kış depresyonunun meydana gelmesine sebep olabilir.
Kış Mevsiminin Hüzün ve Depresyon ile İlişkilendirilmiş Olması
Her insan okuduğu, gördüğü, izlediği ve duyduğu şeylerden etkilenme eğilimindedir. Depresyon ve hüzün gibi konulara değinen kitaplar, resimler, filmler ve şarkılar gibi eserlere bakıldığı zaman büyük bir kısmının kış mevsiminde geçtiği görülebilir. Bu yüzden birçok birey depresyon ve kış mevsimini ilişkilendirilmiş durumdadır. Böyle bir ilişkilendirilme bireyi kötü düşüncelere kapılmaya ve dolayısıyla olumsuz duygular hissederek kış depresyonundan mustarip hale gelmesine sebep olabilir.
Sosyal İzolasyon
Kış aylarında birçok birey sosyalleşmek için yeterli enerjiyi bulamaz ve şartların sosyalleşmek için elverişli olmadığını düşünür. Bu durumlar sosyal izolasyona sebep olabilir. İnsan doğası ve evrimsel süreç gereğince sosyal bir canlıdır. Bir insanın sosyal açıdan izole olması kortizol seviyelerinin yükselmesine, kendini kötü hissetmesine ve kısır bir döngü içerisine girmesine yol açabilir. Bütün bu durumlar da kış depresyonunun meydana gelmesine sebep olabilir.Kortizol Hormonunun Fazla Salgılanması
Kortizol hormonu, stres hormonu olarak bilinir. Kış aylarında güneş ışığından mahrum kalma ya da karanlıkta fazla vakit geçirmekten dolayı beynin tehlikeli bir durumda olduğunu sanması gibi sebeplerden dolayı kortizol hormonu daha fazla salgılanabiliyor. Kortizol hormonunun gereğinden fazla salgılanması vücudun hem fiziksel hem psikolojik stres belirtileri ile karşı karşıya kalmasına sebep olabilir. Bu durum da kış depresyonu için tetikleyici bir faktördür.
Fiziksel Aktivitenin Yetersiz Olması
Birçok birey için kış aylarında dışarı çıkmak gibi fiziksel açıdan aktif olmayı gerektiren eylemler oldukça zorlayıcıdır. Bu durumun temel sebebi zorlu hava şartlarıdır. Fiziksel açıdan aktif olmamak endorfin hormonunun az salgılanmasına sebep olur. Mutlu hissetmeye yardımcı olan endorfin hormonunun az salgılanması da kış depresyonu konusunda hem fiziksel hem psikolojik olarak tetiklenmeye yol açabilir. Buna ek olarak bir birey fiziksel açıdan yeterince aktif olamadığında zamanını boşa harcıyormuş ve kendi dışındaki herkes hayata karışırken kendisi işe yaramıyormuş gibi hissedebilir. Böyle olumsuz bir his de kış depresyonu için tetikleyicidir.
