Tek öğün Beslenmenin İnsan Sağlığına Etkileri
Özellikle de günümüzün en büyük sağlık sorunlarından biri fazla kilolu olmaktır diyebiliriz. İnsanlar elbette ki bu problemi çözmek amacıyla birçok farklı diyet, birçok farklı yöntem ortaya atılmaya başlandı. Nitekim öyle de oldu. Bu diyet çeşitlerinden biri de Tek öğün beslenme denilen ama asıl adı İngilizce " One Meal A Day " kısaca OMAD diyetidir. Ancak tek öğün Beslenme diyetine başlamadan evvel genel olarak popülerleşmiş diyetler hakkında birkaç tane not düşelim.
Öncelikle bu çok fazla popülerleşmiş diyetlerin birçoğu herkese uygun bir diyet değildir, ciddi sayıda risk teşkil eder ve destekleyecek bilimsel verilerin de sayısı ciddi bir şekilde azdır, yetersizdir. Herhangi bir kilo verme amacıyla yapılmış düzenden verim alabilmek için düzenli bir şekilde egzersizin şart olduğu gerçeğinin de unutulmaması gerekir.
Tek öğün beslenme diyetine dönecek olursak bu diyetin aralıklı oruçla ciddi benzer özellikleri vardır. Aç kaldığınız zaman 23 saatlik bir süredir ve arzu ettiğiniz her şeyi bir günde yalnızca tek bir öğünde ve genel olarak geriye kalan 1 saatlik zaman diliminde yemenize izin verir. Bu yemek bir et döner, İskender, hamburger vs. gibi yiyecekler de olabilir veyahut meyve-sebzelerden, baklagillerden, yağlı tohumlardan ve kabuklu yemişlerden zengin bir salata da olabilir. Kahvaltıyı atlayan ve günün daha çok 3 4 gibi saatlerinde, günün ortasında ancak ilk öğünlerini yapabilen kişiler için uygun bir diyet gibi görülebilmektedir. Peki, tek öğün beslenme diyetinin yararları ve zararları nelerdir, nasıl yapılır?
Tek Öğün Beslenme Diyeti Nasıl Yapılır?
Eğer hem bu diyeti yaparken kilo verip bir yandan da sağlığınızı olumsuz yönde etkilemesini istemiyorsanız kesinlikle vücudunuzun günlük ihtiyaç duyduğu besinlere odaklanmalısınız. Sözgelimi, yeterli bir şekilde protein almalısınız. Bunun için et, balık, tavuk, yumurta gibi besinlere kesinlikle tek öğününüz sırasında yer verilmelidir. Bir başka örnek ise sağlıklı yağlar almak yumurta, zeytin, balık, hindistancevizi yağı, avokado, yağlı tohumlar, kabuklu yemişler gibi besinler de öğünde bulunmalıdır. Bir başka dikkat edilmesi gereken şey de sebze ve fermente besinler. Yani brokoli, lahana turşusu, ıspanak gibi yiyecekler veyahut karbonhidratlar da önemlidir. Patates, pirinç, şalgam gibi yiyecekler de önem arz eder. Son olarak da dereotu, maydanoz, kişniş gibi bitki ve baharatlar da olabilir. Şimdi sıra yenmemesi gereken yiyeceklerde. Karbonhidratlar dedik fakat işlenmiş olmaması gerekir. Özellikle işlenmiş etler, Hamur işi, trans yağlar, tahıllar, şekerler, dondurmalar vs. bunlar mümkün olduğunca yenmemesi gerekir. Açlık süresi boyunca fazladan yiyecek tüketmeyin. Kahve, çay gibi içecekler içilebilir.Tek Öğün Beslenme/OMAD Diyetinin Yararlı Ve Zararlı Yönleri
Faydalarından konuşmaya başlamak gerekirse ilk olarak Bu diyetin bir metabolizma güçlendirici olabileceği söylenebilir. Tek öğün beslenmenin metabolizma hızlandırdığı, daha uzun bir zaman boyunca yağ yakımı sağladığı ve bireyin iştahını kontrol altına alabildiği düşünülmektedir. Hayvan üzerinde yapılan araştırmalar, aralıklı olan açlığın ensülin etkenin uyardığını ve kan şekerini azalttığını açığa çıkarmıştır. Bu etkenler ile beraber obezite ve diyanetten korunmaya yardımcı bir etkisi de bulunmaktadır.Bunun dışında anti-aging etkisi sağladığı söylenebilir. Tek öğün beslenmenin ismi otfaji olan insan vücudunun hasarlı hücrelerden, toksinlerden arınmaya başladığı zaman diliminin başlayabilmesine ve Parkinson ve Alzheimer gibi yaşa bağlı olan nörolojik bozuklukların giderilmesine yardım ettiği savunulmaktadır. Aynı şekilde tek öğün beslenme her gün yemek hazırlama, restoran gibi yerlerde sağlıklı yiyecek arama gibi streslerden, sıkıntılardan kurtarabildiği gibi günlük olarak aldığınız kaloriyi doğal olarak azalttığınızdan mütevellit, kilonuzu daha rahat bir şekilde kontrol edebilirsiniz. Son olarak da günlük minimum 7 saat gibi sürelerde uyumak gerekir.
Çünkü uyku her kilo verme programında önemli bir etkendir ve kilo yönetimi, metabolik faydaların iyileşmesi, kronik hastalık tehlikesinin azalması ile bağlantılıdır. Bu sebeple uyku önemlidir.
Elbette tek öğün beslenmenin sadece pozitif yanları yok. Peki, tek öğün beslenme diyetinin oluşturabileceği negatif etkenler nelerdir?
Yukarıda almanız gereken besinlerin yazılma sebebi insanın bu diyeti uyguladığı sırada alması gereken besin öğelerini atlayabilmesi ihtimalidir. Yeterli antioksidan, vitamin, mineral ve bitkisel besinler sağlamak için günlük olarak en az 5 porsiyon meyve ve sebze tüketilmesi gerekmektedir. Bununla birlikte baklagiller, süt ürünleri, tam tahıllar ve kabuklu yemişler de unutulmaması gerekir. Fakat tek öğün beslenme diyetinde bunların tek bir öğünde alınması zor olabilmektedir. Uzun zaman boyunca aç kalma durumunun baş dönmesi, kan basıncının dengesinin bozulması, susuz kalma, bilinç bulanıklığı, mide bulantısı ve hipoglisemi gibi etkileri olması ile beraber kolesterolün artışıyla ilişkilendirilmiştir. Ayrıca çoğu bilim adamı yemekler ne kadar azaltılırsa metabolizmada da doğru orantılı bir şekilde yavaşlama görüleceğini söyler. Bu da kilo artışının hızlanması anlamına gelmektedir. Ayrıca Sadece tek bir saat yemek yeme alışkanlığı vücudunuz için kesinlikle uygun olmayan besinler tüketmenize neden olabilir ve bu da vücudunuzun sizin aç mı yoksa tok mu olduğunu anlatamaması demektir.