Toplumsal cinsiyet eşitliği, bireylerin cinsiyetleri fark etmeksizin sosyal ve kamusal açıdan eşitlikçi haklara sahip olmalarıdır. Toplumsal cinsiyet eşitliği kapsamında bireylerin hem birebir aynı haklara hem de zaman zaman cinsiyetler arasındaki farklılıklar açısından adaletin sağlanabilmesi için farklı haklara sahip olmaları söz konusu olur. Ülkemizde toplumsal cinsiyet eşitliği, Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk sayesinde Medeni Kanun’un kabulü ile yasalarla resmileştirilmiştir.
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Neden Önemlidir?
Toplumsal cinsiyet eşitliği; toplumsal refahın, bireysel huzurun ve sağlıklı bireylerin yetişebilmesi açısından çok önemlidir. Birçok birey toplumsal cinsiyet eşitliğinin yalnızca kadınlar için önemli olduğunu düşünse de durum aslında böyle değildir. Toplumsal cinsiyet eşitliği sayesinde erkeklerin de hakları korunur ve ataerkil düzenden dolayı maddi ya da psikolojik açıdan zarar görmeleri engellenir.
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği İçin Neler Yapılabilir?
Toplumsal cinsiyet eşitliği için yapılabilecek şeyler başlıca şu şekilde sıralanabilir:
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Eğitimlerinin Küçük Yaştan İtibaren Başlaması
Toplumsal cinsiyet eşitliği de dahil olmak üzere herhangi bir konuda düzenin ve refahın sağlanabilmesi için öncelikle o toplumdaki çocukları eğitmek gerekir. Çocukları eğitmenin ve doğru bir şekilde bilgilendirmenin en iyi yolu ise onların erişkinlerin aynası olduklarını unutmamaktır. Birçok ebeveyn çocuğuna doğru ve yanlışları öğretmek için çabalar ama çocuğunun onun söylediklerinden çok yaptıklarını yapacağını unutur.
Toplumsal cinsiyet eşitliği kapsamında çocuklara yönelik eğitimler düzenlemek kadar onlara örnek olacak şekilde davranmak da önemlidir. Örneğin anne ve babası arasında toplumsal cinsiyet eşitliğine aykırı cinsiyet ayrımcılığına yönelik davranışlar gören bir çocuğun toplumsal cinsiyet eşitliğini anlaması ve hayatına adapte etmesi oldukça zordur. Bu yüzden özellikle de çocukların yanında cinsiyetçi söylem ve hareketlerden uzak durmak gerekiyor.
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Sağlayan Fırsatlar Sunmak
Toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak için bu konuya yönelik fırsatlar sunmak gerekir. Örnek olarak yaşadığı toplumdan, ailevi baskılardan ya da maddi olanaksızlıklardan dolayı erişkin olduğu halde hala okuma yazma bilmeyen kadınlar için okuryazarlık kurslarının açılması toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak adına güzel bir fırsattır.
Cinsiyetçi Söylemlerden Kaçınmak
Cinsiyetçi söylemler ne yazık ki bazen çok sık ağıza alınan ve espri için kullanılan söylemlerdir. Ancak cinsiyetçi söylemler bir toplumun toplumsal cinsiyet eşitliğine olan bakış açısını gösterir. Buna ek olarak cinsiyetçi söylemlerin kullanımı bitmediği sürece o toplumdaki cinsiyet ayrımcılığının bitmesi de oldukça zordur. Buna ek olarak cinsiyetçi söylemler yalnızca küfür ve hakaretlerden ibaret değildir. Bazı deyimler, atasözleri ve deyişler de cinsiyetçidir. Bunları kullanmayı bırakmak ve bunları kullanan kişileri uyarmak toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak için güzel bir adımdır.
Pozitif Ayrımcılık Konusunda Dikkatli Olmak
Pozitif ayrımcılık zaman zaman çok faydalı ve toplumsal cinsiyet eşitliğini destekleyecek nitelikte bir uygulamadır. Örnek olarak kadınların çocuk sahibi olmaları durumunda hamilelik, doğum ve emzirme izinlerinin olması bir ayrımcılık gibi görünse de aslında toplumsal cinsiyet eşitliğini destekler. Bu durumun temel sebebi toplumsal cinsiyet eşitliğinin bireyler arası fizyolojik farklılıkları göz ardı etmeden eşit bir sosyal yaşam sunmasıdır. Ancak pozitif ayrımcılık konusunda dikkatli olunmazsa bu da toplumsal cinsiyet eşitliğine engeldir. Örnek olarak bir kadının bir erkekten fiziksel ya da psikolojik şiddet görmesinin kabul edilemez olması gibi bir erkeğinde bir kadından fiziksel ya da psikolojik şiddet görmesi kabul edilemez bir durumdur. Bu yüzden toplumsal cinsiyet eşitliği kapsamında pozitif ayrımcılık ile eşitliği destekleyen uygulamalar yaparken dikkatli ve özenli davranmak gerekir.
